طرح مرتعداری چند منظوره ییلاقات ماسال را بهتر بشناسیم

نخستین مرحله از واگذاری طرح مرتعداری تجمیعی ییلاقات ماسال در ییلاق سیا خونی و برای یکی از دامداران بومی انجام شد.

اما این طرح چیست؟ و واگذاری آن به چه شکل خواهد بود؟

واگذاری طرح مرتع داری به دامداران بومی در حقیقت به واگذاری مسئولیت نگه داری مراتع در محدوده مشخص، از سوی اداره منابع طبیعی به آنان است.

طی سالیان سال دامداری های سنتی در مناطق ییلاقی در جریان بوده و خواسته یا ناخواسته این سبک از دامداری سنتی علاوه بر اینکه هزینه های دامداران را به شدت افزایش داده، بصورت همزمان بخشی از مراتع نیز از بین رفته اند.

این طرح اما در درجه نخست دامداران ماسال را به رسمیت خواهد شناخت و دولت را مکلف به پرداخت تسهیلات و حمایت های لازم در ازای مراقبت دامداران از مراتع مورد تعهد آنان خواهد نمود.

به نحوی که دامدارن با استخدام کارشناسان (شرکتها) مورد تایید اداره منابع طبیعی، اقدام به تهیه طرح مرتع داری نموده و پس از موافقت اداره کل منابع طبیعی مناطق مشخص در اختیار آنان قرار خواهد گرفت.

همانطور که می دانیم این قرارداد یک کارفرما خواهد داشت که منابع طبیعی و آبخیزداری استان خواهد بود؛ تهیه کننده کتابچه طرح خواهد داشت که یکی از شرکتهای مورد تایید اداره منابع طبیعی با تخصص لازم در زمینه خاک،گونه شناسی، نقشه برداری و … خواهد بود و یک مجری طرح که دامدار بومی دارای صلاحیت و تایید شده است.
مدت واگذاری سی ساله و در ازای دریافت اجاره سالانه بر طبق قرارد خواهد بود.

برنامه ریزی برای کشت علوفه با آبرسانی و بذرافشانی (بر اساس موقعیت خاک منطقه) و برداشت آن در سه مقطع در سال، پرورش داروهای گیاهی همچون زعفران وحشی، سیب زمینی و … ، محصور نمودن مراتع و محافظت از آن از جمله موارد مورد اشاره در کتابچه های پیشنهادی یا قرار گرفته و یا قرار است که در کتابچه های طرح قرار گیرند.
بطور کلی می توان گفت در صورت اجرای دقیق این طرح ها، دامداری ماسال از شکل سنتی خود به سمت صنعتی شدن خواهد رفت و هزینه های دام پروری در این منطقه به شدت کاهش خواهد یافت.

آنطور که گفته می شود، با این طرح دامداران پذیرفته اند که دست کم در ۵ سال آینده، در ازای این حمایتهای دولت  از ورود دام به عرصه جنگلی جلوگیری نمایند، موضوعی که در سالهای گذشته، به صورت جدی حیات جنگل های این منطقه را به خطر انداخته بود.

ییلاق سیا خونی اولین منطقه ای بود که این طرح در آن اجرا شده و اقدامات دیگر به جهت واگذاری دیگر مناطق به دامداران بومی نیز در دستور کار قرار دارد؛ این طرح ها صرفا جنبه دامداری و محافظتی داشته و هرگونه کاربری دیگری در آن فاقد اعتبار خواهد بود.

لازم به ذکر است این طرح به هیچ وجه عمومی نبوده و صرفا دامداران بومی که رمه دار، دارای پروانه چرا ی فعال و به روز در همان مرتع را شامل می شود و دامدارانی که هر یک از این شرایط را نداشته باشند فاقد صلاحیت خواهند بود.
در واگذاری روستای سیاخونی ۳۳ دامدار دارای پروانه وجود داشته که ۱۶ نفر از آنان پروانه به روز داشته و در این طرح تجمیعی با یکدیگر مشارکت خواهند داشت. بر اساس این طرح تعداد دام ها دارای ضرفیت مشخص خواهد بود و هیچ دامداری حق عبور از آن را نخواهد داشت.
این دامداران قرار است سالیانه مبلغ ۵ میلیون تومان  بابت مرتع مورد نظر به سازمان منابع طبیعی بپرردازند.

میلاد علیزاده